Veel soorten Arabische zoogdieren worden beschouwd als van Afrotropische oorsprong en voor de meeste van hen vormt de Rode Zee een obstakel voor dispersie sinds de overgang Mioceen-Plioceen. Er zijn twee mogelijke routes, de “noordelijke” en de “zuidelijke”, voor terrestrische zoogdieren (met inbegrip van de mens) om zich tussen Afrika en Arabië te verplaatsen. De “noordelijke route”, over het Sinaï Schiereiland, wordt voor verscheidene taxa bevestigd door een uitgebreid fossielenbestand, vooral uit Noord-Egypte en de Levant, terwijl de “zuidelijke route”, over de Straat van Bab-el-Mandab, die de Rode Zee met de Golf van Aden verbindt, controversiëler is, hoewel na-Pleoceen terrestrische oversteek van de Rode Zee mogelijk is geweest tijdens glaciale maxima toen de zeespiegel laag was.
Hamadryas bavianen (Papio hamadryas) zijn het enige bavianentaxon dat zich buiten Afrika heeft verspreid en nog steeds in Arabië leeft. In deze studie onderzoeken we de oorsprong van de Arabische hamadryas bavianen met behulp van mitochondriale sequentiegegevens van 294 monsters verzameld in Arabië en Noordoost-Afrika. Door analyse van de geografische spreiding van genetische diversiteit, de timing van populatie-expansies, en divergentie tijdschattingen gecombineerd met paleoecologische gegevens, testen we: (i) of Arabische en Afrikaanse hamadryas bavianen genetisch verschillend zijn; (ii) of Arabische bavianen populatiesubstructuur vertonen; en (iii) wanneer, en via welke route, bavianen Arabië koloniseerden.
Onze resultaten suggereren dat hamadryas bavianen Arabië koloniseerden tijdens het Laat-Pleistoceen (130-12 kya ) en ook terug naar Afrika trokken. Wij verwerpen de hypothese dat de hamadryas bavianen door de mens in Arabië zijn geïntroduceerd, omdat de eerste kolonisatie aanzienlijk voorafgaat aan de vroegste gegevens over menselijke zeevaart in deze regio. Onze resultaten suggereren sterk dat de ‘zuidelijke route’ van Afrika naar Arabië door hamadryabavianen gebruikt kan zijn gedurende dezelfde periode als voorgesteld voor de moderne mens.