Zobacz także naszą prezentację wideo tutaj i Spotlight Impetus for Exploration.
Rękopis zawiera kombinację tekstów edukacyjnych skierowanych do młodego króla Kastylii i Leonu, Juana II (1405-1454). Ponieważ anonimowy autor zwraca się bezpośrednio do króla i mówi o wyrządzonej mu niesprawiedliwości, teksty te stanowią wyzwanie dla historyków, aby rozwikłać tożsamość autora. Żywe i barwne iluminowane miniatury przedstawiają króla w roli najwyższego prawodawcy, namiestnika, przywódcy wojskowego i przykładu rycerskiego zachowania. Pokazują, jak definiowano królewską tożsamość, a także mogą stanowić portret monarchy dla następnych pokoleń. Szczegółowa mappa mundi informuje władcę o sąsiadach Hiszpanii i jej miejscu w świecie. Fascynujący, intrygujący okrągły dysk, który pokazuje świat, jaki był znany w tamtych czasach, przedstawia trzy kontynenty świata zamieszkanego ze wschodem na czele. Okrągła mapa pół lądu i pół wody, zachęcająca do żeglugi, wyprzedza eksploracje Kolumba o ponad pół wieku.
Kompilację tekstów można podsumować jako „Zwierciadło książąt” lub Fürstenspiegel, zwięzły podręcznik tekstów edukacyjnych. Manuskrypt otwierają definicje cnót królewskich i opisy rycerskich czynów antycznych książąt, takich jak Aleksander Wielki. Omawia najbardziej użytecznych członków społeczeństwa (na pierwszym miejscu są rolnicy), wartość pieniądza, zastosowanie astrologii i nadużywanie czarnoksiężników. Po moralizatorskich rozważaniach na temat cnót i obowiązków księcia następuje przegląd sfer niebieskich oraz świata znanego. Opisuje kraje i ich mieszkańców, a także Hiszpanię i jej królestwa ze stolicą w Toledo. W dalszej części tekst jest celowo zniekształcony, niektóre wersy zostały wymazane, a inne dodane. Książka kończy się traktatem o ruchach słońca i księżyca, zaćmieniach, długości cykli, miesięcy, dni i minut, latach przestępnych i zmienności czasu. Może być datowany przez tabele obliczeniowe odnoszące się do pierwszych 19 lat panowania Juana II, począwszy od 1405 roku. To sugeruje, że manuskrypt został wykonany w lub krótko po 1425 roku. Ponieważ w tym samym roku urodził się następca Juana, Enrique IV, manuskrypt mógł być przeznaczony również dla niego – a później mógł być nawet oglądany przez jego przyrodnią siostrę, przyszłą królową Izabelę. Jego mały format wskazuje na to, że kodeks został wykonany do użytku prywatnego.
Anonimowy pisarz pokazuje się jako osoba uczona, być może członek kleru. Cytuje wiele uczonych źródeł, nie tylko książki Arystotelesa, ale także innych autorów klasycznych i średniowiecznych, w tym teksty arabskie, Księgę Raziel (grimoire Kabały) i kilka dzieł prawniczych. W wielu miejscach autor zwraca się bezpośrednio do swojego króla, a poprzez wykorzystanie wizerunków króla i symboli władzy królewskiej wyraża również swoją lojalność i wierność wobec monarchy. Jego tożsamość pozostaje nieznana, ale musiał on należeć do ścisłego kręgu dworu królewskiego. W tekście z pokorą upomina się o siebie, wskazuje, że został niesprawiedliwie oskarżony, był przetrzymywany w niewoli, część jego dóbr uległa przepadkowi i mieszkał we Francji. Autor pokornie błaga króla, aby zbadał wspomniane niesprawiedliwości i naprawił je zgodnie z władzą powierzoną jego urzędowi. Badania techniczne mogłyby ewentualnie odzyskać niektóre z wymazanych fragmentów i ujawnić to, co powinno pozostać w ukryciu. Dalsze badania mogłyby również stworzyć lepszy profil autora: człowieka, który był blisko związany z polityką swoich czasów i kulturą humanistyczną na dworze Juana II. Wiele tajemnic tego intrygującego kodeksu wciąż czeka na odkrycie.
Rękopis, o którym mowa, wydaje się wpisywać w gatunek tekstów aktywnie promujących idealne rządy króla, jako instrument edukacyjny dla młodego króla, z miniaturami określającymi królewską tożsamość. Wybitność monarchii kastylijskiej jest podkreślana w czasie znacznie poprzedzającym rekonkwistę i zjednoczenie tronów Kastylii i Aragonii. Tekst wyraźnie opisuje, że Hiszpania est apta naturaliter ut gubernetur per unum principem. Rzeczywiście, jedno pokolenie później, to zjednoczenie zostało ustanowione przez los Reyes Católicos, Izabelę I Kastylijską (córkę i spadkobierczynię Juana II) i Ferdynanda II Aragońskiego (1492), którzy w końcu osiągnęli wewnętrzny pokój i stabilność w Hiszpanii. Był to punkt zwrotny w historii świata, do którego być może przyczynił się ten niezwykły manuskrypt.