Obecnie toczy się debata, czy odpływ wysoko wykwalifikowanej siły roboczej powinien być postrzegany pozytywnie czy negatywnie. Podstawowe ramy teoretyczne dla badania przepływów kapitału ludzkiego sięgają co najmniej Johna Hicksa (1932), który zauważył, że „różnice w korzyściach ekonomicznych netto, głównie różnice w płacach, są głównymi przyczynami migracji”. Klasyczna literatura z lat 1950~1980 również podąża za pracą Hicksa i doszła do konsensusu, że kraje przyjmujące mają korzyści; jednakże, kraje wysyłające tracą kapitał ludzki, a zatem mają potencjalne negatywne skutki wykwalifikowanej emigracji (Bhagwati i Hamada, 1974).
Niektórzy wysoko wykwalifikowani pracownicy wracają do swoich krajów ojczystych, nawet jeśli kiedyś opuścili je z różnych powodów, takich jak niestabilność polityczna i luka płacowa. Nadal mają oni powiązania z krajami ojczystymi poprzez dalszą rodzinę i przyjaciół, co może być dla nich zachętą do powrotu do kraju. Wahba (2014) wskazuje, że większość migrantów rozważa i planuje swój powrót do domu przez cały czas trwania ich doświadczenia migracyjnego. Istnieje coraz więcej dowodów, które pokazują, że niektórzy imigranci zdecydowali się na powrót i rozpoczęcie nowego życia w krajach ojczystych. Na przykład, 20 do 50% imigrantów wraca do domu lub przenosi się do innego kraju w ciągu pięciu lat od przyjazdu (OECD, 2008). Również prawie jedna trzecia migrantów, którzy przybyli do Stanów Zjednoczonych w latach 1908-1957, powróciła do swoich krajów (Jasso i Rosenzweig, 1982). Co więcej, prawie jedna czwarta męskich migrantów, którzy przybyli do Kanady w 1996 roku wyjechała w ciągu pięciu lat (Aydemir i Robinson, 2008).
Prawdą jest, że niektórzy wysoko wykwalifikowani pracownicy wracają do krajów ojczystych, a nie tylko wyprowadzają się za granicę. Dlaczego więc wracają? Po pierwsze, wracają do kraju, ponieważ nie potrafią zaadoptować się w nowym środowisku za granicą. Jeśli mają problemy ze znalezieniem pracy lub nawiązaniem kontaktów społecznych, mogą rozważyć powrót do kraju. Dustmann i Görlach (2016) zwracają uwagę, że jeśli migranci mają trudności z asymilacją lub nauką języka, może to przyczynić się do ich chęci powrotu do domu.
Po drugie, wracają do domu, ponieważ kraje ojczyste mają możliwości ekonomiczne. Jednym z najbardziej krytycznych powodów odpływu wysoko wykwalifikowanych pracowników jest luka płacowa pomiędzy krajem pochodzenia a krajem przyjmującym. Wielu wysoko wykształconych ludzi wyjeżdża za granicę, aby znaleźć lepszą pracę z wyższym wynagrodzeniem. Jeśli kraje macierzyste oferują lepsze warunki pracy z rozsądnym wynagrodzeniem, istnieje większe prawdopodobieństwo, że osoby te powrócą do kraju. Czy kraje koncentrują się na trzecim sektorze przemysłu, czy nie, może być również ważnym znakiem dla wysoko wykwalifikowanej siły roboczej za granicą, aby wrócić do domu. Jeśli kraje mają większy budżet na R&D i koncentrują się na gospodarce opartej na wiedzy, pracownicy oczekiwaliby, że mają większe szanse na uzyskanie odpowiedniej pracy, w której mogą wykorzystać swoje doświadczenia za granicą i wnieść wkład. Shin i Moon (2018) wspomnieli, że niektórzy migranci za granicą byli zainteresowani zaangażowaniem w swoich krajach ojczystych, ale nie chcieli wracać na stałe. Dlatego ważne jest, aby rządy uzupełniały polityki wsparcia migracji powrotnej.
Po trzecie, wracają do domu, ponieważ kraje ojczyste oferują korzyści dla powracających z diaspory za granicą. Kraje potrzebują wielu wysoko wykwalifikowanych pracowników, aby stymulować swój rozwój gospodarczy. Dlatego niektóre kraje oferują korzyści dla wysoko wykształconych ludzi, takie jak zwolnienia podatkowe, mieszkania i korzyści prawne.
Powracający migranci mogą przyczynić się do swoich krajów w różnych dziedzinach. Po pierwsze, migracja powrotna poprawia kapitał finansowy, przedsiębiorczość i sieci społeczne. Wracają do domu ze znaczną ilością kapitału finansowego, a duża część tych oszczędności jest zazwyczaj inwestowana w mieszkania i nowe firmy. Ponadto, migracja powrotna ma sieci społeczne na całym świecie, co wzmacnia sieci społeczne w krajach macierzystych i na całym świecie (Adda et al., 2014). Kiedy migranci wracają do domu, wzmacniają sieci społeczne na kilka kluczowych sposobów. Budują więzi z innymi powracającymi i lokalnymi nie-migrantami w poszukiwaniu pracy. Mogą również łączyć się z członkami diaspory, którzy pozostają za granicą. Te połączenia rozszerzają cenne sieci społeczne, jak również zawodowe.
Po drugie, migranci powrotni poprawiają kapitał ludzki i wzrost płac. Wykorzystanie umiejętności i wiedzy nabytej za granicą może stymulować rozwój i przynieść wyższe zarobki w kraju. Mogą również pokazać znaczenie edukacji poprzez udaną karierę z wyższym wykształceniem, co może zwiększyć oczekiwania ludzi w stosunku do edukacji.
Po trzecie, migracje powrotne poprawiają normy społeczne i demokrację. Wiele migracji z krajów rozwijających się idzie do krajów rozwiniętych, gdzie większość krajów ma wyższe normy społeczne z demokratycznym systemem politycznym. Migranci są narażeni na kontakt z instytucjami kraju przyjmującego, systemami prawnymi i innymi normami kulturowymi. Batista i Vicente (2011) zauważają, że migracja międzynarodowa może zwiększyć zapotrzebowanie na poprawę zarządzania. Kraje mogą mieć bardziej przejrzyste systemy polityczne i gospodarcze dzięki migracji powrotnej.
Upływ wysoko wykwalifikowanej siły roboczej został uznany za cyrkulację mózgów, a oni mogą potencjalnie przyczynić się do rozwoju krajów macierzystych, przywożąc swoje doświadczenia zawodowe z zagranicy.
.