Background: W badaniach cytologicznych jamy ustnej twierdzi się, że dodatni wynik barwienia cytoplazmatycznego metodą Periodic Acid Schiff (PAS) u chorych na cukrzycę typu 2 wynika z zawartości glikogenu. Może ona jednak być również spowodowana obecnością mucyny i glikokoniugatów.
Cel: 1. Potwierdzenie, że cytoplazmatyczna PAS dodatnia u chorych na cukrzycę typu 2 jest spowodowana zawartością glikogenu przy użyciu diastazy. 2. Poznanie wpływu cukrzycy poprzez określenie liczby komórek zawierających glikogen w rozmazie. 3. Ocena wpływu czasu trwania cukrzycy na podstawie barwienia komórek metodą PAS. 4. Skorelowanie przypadkowego stężenia glukozy we krwi z liczbą komórek PAS-dodatnich.
Materiały i metody: Populację badaną stanowiło 45 osób, w tym 30 chorych na cukrzycę typu 2 jako grupa przypadków (Grupa I < 5 lat trwania choroby; Grupa II > 5 lat trwania choroby) oraz 15 zdrowych ochotników (dobranych pod względem wieku i płci) jako grupa kontrolna. U wszystkich badanych losowo oznaczono stężenie glukozy we krwi i uzyskano dwa cytosmropy. Wymazy barwiono PAS i PAS-diastazą (PAS-D). Intensywność barwienia dokumentowano jako wynik 1 (łagodne do umiarkowanego) i wynik 2 (umiarkowane do intensywnego), a uzyskane dane poddano analizie statystycznej w programie SPSS wersja 16.0.
Wyniki: Test U Manna-Whitneya wykazał, że u chorych na cukrzycę cytoplazmatyczna PAS dodatnia jest wynikiem obecności glikogenu (P < 0,05). Istnieje wzrost liczby komórek zawierających glikogen (P < 0,05) w diabetyków. Czas trwania cukrzycy miał mniejszy wpływ na wewnątrzkomórkowe gromadzenie glikogenu (P > 0,05). Test korelacji Spearmana wykazał brak istotnej korelacji (P > 0,05) między przypadkowym stężeniem glukozy we krwi a liczbą komórek PAS-pozytywnych.
Wnioski: PAS dodatni jest wynikiem wewnątrzkomórkowej akumulacji glikogenu u chorych na cukrzycę typu 2. Może ona przekazywać informacje o stanie glikemii danej osoby w niedalekiej przeszłości, dzięki czemu odgrywa korzystną rolę w badaniach przesiewowych i monitorowaniu terapeutycznym.