Czy nastolatki zostają wypchnięte z książek YA, gdy nazywa się je gatunkiem?

W świecie książek YA było wiele dyskusji na temat tego, jak książki YA stają się coraz mniej o nastoletnich czytelnikach, a zamiast tego bardziej o zainteresowaniach dorosłych, którzy lubią czytać YA. Niektórzy twierdzą, że społeczność ta w rzeczywistości izoluje nastolatków. Często przywoływana statystyka, że 55% YA jest kupowane przez dorosłych, która pojawiła się w 2012 roku, oraz fakt, że coraz więcej powieści YA zawiera bohaterów w wieku studenckim, jak również nastolatków, którzy mają 17 lat i są szalenie niezależni, dodatkowo podtrzymują ten argument.

Trudno się też nie zastanawiać, czy fakt, że wielu odnosi się do YA jako gatunku, w przeciwieństwie do kategorii literatury, jest powodem, dla którego tak łatwo jest nastolatkom być wypchniętym, a dorosłym czuć się bardziej właścicielem.

Gatunek, dla tych, którzy nie znają tego terminu, odnosi się do rodzaju sztuki, która posiada podobne cechy. Często istnieją standardowe i wspólne konwencje i ograniczenia, jak również wspólne tropiki i układy. Science fiction jest gatunkiem. Romans jest gatunkiem. Fantasy i tajemnica są również gatunkami.

Horror, wbrew temu, co wielu sugeruje, nie jest gatunkiem. To nastrój. Nastrój książki może wykraczać poza gatunek, w efekcie odnosi się do każdego gatunku. Istnieją rzeczywiście horror romanse (myśleć paranormal romans) tak samo jak istnieją tajemnice horror i horror realistyczne książki.

Kategoria książek, jednak jest szerszy niż nastroju lub gatunku. Kategoria jest to, kto książka jest przeznaczona dla. Jest to część marketingu książki, jak również sposób dla tych, którzy pracują z książkami, aby szybko ustalić czytelnika, dla którego książka byłaby najbardziej odpowiednia. Pomyśl o kategorii jako o parasolu, pod którym kryją się nastrój i gatunek. Masz książki dla dorosłych jako kategorię, a pod nią tajemnice, thrillery, romanse, fantasy i tak dalej. Następnie można wpleść nastrój wśród tych gatunków.

YA, zwłaszcza w ciągu ostatniej dekady, został nazwany gatunku w kółko. Widzimy to nie tylko ze strony przypadkowego czytelnika – który często nie wie lub nie dba o rozróżnienie między gatunkiem, nastrojem lub kategorią – ale także ze strony samych wydawców, z których niektórzy nie utrzymują się zbyt długo w tej kategorii. YA, postrzegane jako gatunek, jest mniej związane z tym, dla kogo jest przeznaczone, a bardziej z podobieństwami między książkami. Książki YA jako gatunek są szybkie, przeznaczone do szybkiej konsumpcji, często pojawiają się w serii lub pochodzą z jakiegoś rodzaju mediów tie-in (w ostatnich latach, adaptacje są dużą część tego), a co najważniejsze, funkcję osoby, która jest „młodej osoby” jako głównego bohatera.

YA klasyfikowane jako gatunek oznacza również, że książki, które nie mają biznesu jest nazywany YA są nazywane tak. To Kill A Mockingbird jest jednym z takich winowajców, mimo że narratorem tej książki jest 9-latek. Goosebumps? Również nie YA. Widzimy to również w przypadku książek, które młodzi ludzie często czytają w gimnazjum lub liceum, ponownie niezależnie od rzeczywistej kategorii, do której należy książka.

Ale YA nie jest gatunkiem. To kategoria.

Michael Cart, ekspert w dziedzinie YA i usług bibliotecznych dla nastolatków, nakreśla rozwój terminu „literatura dla młodych dorosłych”, zauważając, że rozwój kategorii nastąpił w tym samym czasie, kiedy kultura nastolatków pojawiła się w amerykańskim krajobrazie. Zauważa również, że organizacja Young Adult Services działająca przy American Library Association często włączała książki publikowane dla dorosłych do swoich list najlepszych książek dla młodych dorosłych, ale zmieniło się to w latach 70. wraz z rozwojem dedykowanej kategorii:

„Ludzie książki mówili to, co mówili w latach 40. i 50., ale mieli nastoletnią grupę czytelników bez literatury, która odpowiadałaby jej rozwijającym się zainteresowaniom i potrzebom społeczno-ekonomicznym, emocjonalnym i psychologicznym. Gatunkowa beletrystyka, która była epidemią w latach 40-tych, 50-tych i wczesnych 60-tych nie mogła mieć nadziei, że to zrobi – i Young Adult Services Division to dostrzegł. Przez kilka dekad na corocznych listach najlepszych książek dla młodych dorosłych znajdowały się tylko książki napisane dla wszystkich dorosłych, powieści takie jak Fantastyczna podróż Isaaca Asimova (1966), Prawdziwe męstwo Charlesa Portisa (1968), czy I Sing the Body Electric Raya Bradbury’ego (1969). (1969).

Dopiero w 1970 roku, trzy lata po formatywnych publikacjach The Outsiders i The Contender, dostrzeżono nowo powstającą, poważną literaturę young adult. Po raz pierwszy na listę trafiła powieść YA, napisana specjalnie dla czytelników z tego nowego, pośredniego segmentu populacji – Run Softly, Go Fast Barbary Wersby, opowiadająca o miłosno-nienawidzącej relacji nastolatka z ojcem.”

To, co Cart tu podkreśla, jest czymś, na co warto zwrócić uwagę: definiuje on nastoletnią grupę czytelników jako impuls do narodzin kategorii. Co więcej, nastolatek i młody dorosły byli postrzegani jako dwie różne rzeczy aż do późnych lat 50-tych, kiedy to terminy te połączyły się, a literatura dla nastolatków przekształciła się w literaturę dla młodych dorosłych.

Czy jednak literatura dla nastolatków różni się od literatury YA dzisiaj?

Gdy YA jest postrzegana jako gatunek, a nie kategoria, to tak właśnie jest. Brzmi to jak gra semantyki, ale tak nie jest; literatura młodzieżowa podkreśla nastoletni aspekt książek i to, że są one przeznaczone dla nastoletnich czytelników. Z drugiej strony YA to gatunek, który trafia do każdego czytelnika spragnionego specyficznego doświadczenia czytelniczego. Doświadczenie to jest jednym z głosu młodej osoby, z określonym tempie, i tropów, które są warte kochać lub nienawidzić (patrz vitriol dla rzeczy, takich jak trójkąty miłosne).

To jest przygnębiające, aby usłyszeć nastolatki czują się pominięte, i to jest równie przygnębiające, aby przeczytać recenzje książek YA, które podkreślają, jak młody bohater brzmiał lub gorzej, jak wiele głupich decyzji podjęli. Dlaczego nie zrobili po prostu x, y lub z? Te recenzje podkreślają kluczową różnicę między YA jako postrzegane jako kategoria i YA jako postrzegane jako gatunek: nastolatki są nastolatkami.

Są inteligentne, bystre nastolatki. Ale nastolatki nie są dorosłe. Nie mają w pełni rozwiniętego mózgu, i robią wiele głupich rzeczy, ponieważ robienie głupich lub nielogicznych rzeczy jest częścią dorastania.

Co więcej, nastolatki są świeższe do książek niż dorośli. Oznacza to, że te przewidywalne, pokrętne książki, które są krytykowane za bycie „zbyt oczywistymi” i te książki, które zawierają „przesadzone” tropiki nie są postrzegane w ten sposób przez nastolatków, którzy odkrywają te narzędzia fabularne z niecierpliwymi, podekscytowanymi i nie zżeranymi oczami. Nie mają dziesięcioleci doświadczenia czytelniczego, które mają dorośli, a zatem czytają książki przeznaczone dla nich, aby wzbudzić zdziwienie, zaskoczenie i ekscytację.

Czytają również książki, z którymi się łączą, tak bardzo, jak te aspekty relatability nie są relatable dla dorosłych.

To wspaniałe, że YA może być lubiany przez czytelników w każdym wieku. I tak powinno być. YA jest kategorią pękającą w szwach od innowacyjnego opowiadania historii, z kreatywnymi fabułami i dobrze oddanymi postaciami, wraz z silnym tempem i wpływowym pisaniem. Literackie YA jest na równi z wysokimi literackimi książkami dla dorosłych, a YA nonfiction tak wciągające i prowokujące jak dorosłe.

Ale YA nie jest gatunkiem. Nie jest i nigdy nie było przeznaczone dla dorosłych czytelników. Rdzeniem YA jest nastolatek. To nastoletni czytelnik, szukający kogoś takiego jak on sam. Szuka historii, z którymi się identyfikuje. Szuka historii, które są napisane dla nich, z myślą o nich i ze współczuciem dla miejsca, w którym się znajdują, tu i teraz.

I kiedy nastolatki same to widzą i czują, musimy usiąść i posłuchać.