MEDSAFE

Published: 1 June 2017

Fluoride Content in Toothpaste for Children

Prescriber Update 38(2): 23-24
czerwiec 2017

Stosowanie pasty do zębów z fluorem jest ważnym środkiem zdrowia publicznego służącym zarówno zapobieganiu, jak i zmniejszaniu nasilenia próchnicy zębów we wszystkich grupach wiekowych. Ochronne działanie fluorku przed próchnicą jest dobrze znane.

Fluorek działa miejscowo przede wszystkim poprzez zmniejszenie demineralizacji i wzmocnienie remineralizacji szkliwa, zmniejszając podatność zębów na progresję próchnicy. Pożądany jest stały poziom fluoru w płytce nazębnej i na powierzchni szkliwa, a jednym z jego ważnych źródeł jest fluorkowa pasta do zębów. Fluor w paście do zębów występuje zwykle w postaci fluorku sodu (NaF) lub monofluorofosforanu sodu (MFP).

Dostępne w handlu fluorkowe pasty do zębów przeznaczone do ogólnej sprzedaży w Nowej Zelandii mają różne poziomy zawartości fluorku, od około 500 części na milion (ppm) do 1450 ppm fluorku. Pasty o zawartości 500 ppm są przez producentów oznaczane jako przeznaczone dla dzieci poniżej 6 roku życia, co prowadzi do dezorientacji konsumentów, ponieważ te pasty o niskiej zawartości fluoru nie są zalecane w żadnym wieku w Nowej Zelandii1.

Wytyczne Nowej Zelandii dotyczące stosowania fluoru zalecają stosowanie pasty do zębów z fluorem o zawartości 1000 ppm u dzieci w każdym wieku2. W niedawnym przeglądzie Cochrane znaleziono ograniczone dowody na jakiekolwiek działanie zapobiegające próchnicy po zastosowaniu pasty do zębów zawierającej mniej niż 1 000 ppm fluoru3. Rozpoczęcie szczotkowania zębów pastą z fluorem przed ukończeniem drugiego roku życia wiąże się z lepszym zapobieganiem próchnicy.

Korzystne działanie pasty z fluorem należy zrównoważyć z ryzykiem fluorozy zębów związanym z jej spożyciem. Ryzyko fluorozy zębów ma znaczenie estetyczne i wiąże się z przyjmowaniem nadmiaru fluoru przez dzieci poniżej piątego roku życia.

Badania nowozelandzkie wykazują, że częstość występowania rozproszonych zmętnień szkliwa, które mogą być związane z fluorem, nie zwiększyła się z upływem czasu, a wszystkie odnotowane przypadki były łagodne lub bardzo łagodne4-6. Dowody dotyczące roli pasty do zębów z fluorem w zwiększaniu ryzyka fluorozy są sprzeczne i mogą być związane z ilością stosowanej pasty, stosowanym stężeniem i rozpoczęciem stosowania przed ukończeniem 12-14 miesiąca życia7.

Nowozelandzkie zalecenia dotyczące stosowania pasty do zębów u małych dzieci równoważą kwestię zapobiegania próchnicy i unikania umiarkowanej lub ciężkiej fluorozy zębów. Zalecenie stosowania pasty do zębów zawierającej co najmniej 1000 ppm fluorku odnosi się do braku dowodów na działanie zapobiegające próchnicy w przypadku pasty do zębów o stężeniu poniżej tego poziomu.

Zalecenie stosowania pasty do zębów w postaci rozmazu u dzieci w wieku pięciu lat i młodszych kontroluje ilość pasty do zębów, która powinna zostać użyta. Zalecenie dotyczące rozpoczęcia stosowania pasty do zębów, gdy tylko zaczną wyrastać zęby (około 6 miesięcy) uwzględnia fakt, że od tego czasu zęby są zagrożone próchnicą, wysoki poziom próchnicy wczesnodziecięcej u dzieci nowozelandzkich oraz brak dowodów na występowanie umiarkowanej lub ciężkiej fluorozy zębów u dzieci nowozelandzkich8.

Farmaceutyki i gabinety stomatologiczne mogą również zaopatrzyć się w pastę do zębów zawierającą 5000 ppm fluoru, która nie nadaje się do powszechnego stosowania, ale może być zalecana w szczególnych przypadkach, głównie u dorosłych i starszych dzieci z wysokim poziomem próchnicy zębów. Ta pasta do zębów powinna być ograniczona do stosowania na zalecenie pracownika służby zdrowia jamy ustnej.

1. Li J, Dallas S, McBride-Henry K. 2016. Stosowanie pasty do zębów z pełną mocą fluoru wśród przedszkolaków w Nowej Zelandii oraz czynniki determinujące wybór. New Zealand Medical Journal 129: 44-51.
2. New Zealand Guidelines Group. 2009. Wytyczne dotyczące stosowania fluorków. Wellington: Ministerstwo Zdrowia.
3. Walsh T, Worthington HV, Glenny AM, et al. 2010. Fluorkowe pasty do zębów o różnych stężeniach do zapobiegania próchnicy u dzieci i młodzieży. The Cochrane Database of Systematic Reviews. CD007868. doi: 10.1002/14651858.CD007868.pub2 (dostęp 26 kwietnia 2017).
4. Kanagaratnam S, Schluter P, Durward C, et al. 2009. Wady szkliwa u 9-letnich dzieci mieszkających na fluoryzowanych i niefluoryzowanych obszarach Auckland, Nowa Zelandia. Community Dentistry and Oral Epidemiology 37: 250-9.
5. Schluter PJ, Kanagaratnam S, Durward C, et al. Prevalence of enamel defects and dental caries among 9-year-old Auckland children. New Zealand Dental Journal 2008; 104: 145-152.
6. Mackay TD, Thomson WM. 2005. Wady szkliwa i próchnica zębów wśród dzieci z Southland. New Zealand Dental Journal 101: 35-43.
7. Wright JT, Hanson N, Ristic H, et al. 2014. Fluorkowa pasta do zębów skuteczność i bezpieczeństwo u dzieci młodszych niż 6 lat. Journal of the American Dental Association 145:182-9.
8. Ministerstwo Zdrowia. 2010. Nasze zdrowie jamy ustnej: Kluczowe wyniki badania stanu zdrowia jamy ustnej w Nowej Zelandii z 2009 roku. Wellington: Ministerstwo Zdrowia.

.