Praetor był tytułem przyznawanym przez senat rzymski osobie posiadającej rangę sędziego, niższą jedynie od cenzorów i konsulów. Pretorzy dowodzili armiami pod nieobecność konsulów, a także, co bardziej rutynowe, pełnili funkcję sędziów Republiki Rzymskiej. Do czasu trzeciej wojny serwilskiej ośmiu pretorów było wybieranych co roku na roczną kadencję.
Aby zostać wybranym na pretora, obywatel rzymski musiał mieć co najmniej 39 lat i wcześniej odbyć co najmniej jedną kadencję jako kwestor. Po rocznej kadencji pretorzy byli rutynowo mianowani przez senat propraetorami, by pełnić funkcję gubernatorów terytoriów poza Terra Italia.
Była to okazja do wielkich grabieży, albo przez podbój wrogów na granicach tych terytoriów, albo przez polityczne wymuszenia na poddanej ludności. Służba jako pretor stała się zatem kluczową platformą startową kariery politycznej dla tych, którym brakowało niezależnego bogactwa, aby kultywować sojusze polityczne i rozwijać szeroką klientelę niezbędną do osiągnięcia najwyższych urzędów politycznych.
Początkowo pretorzy byli dwoma magistrami stworzonymi w celu zastąpienia funkcji obalonego króla, tak nazwanymi, ponieważ poprzedzali wszystkich innych magistratów. Później, gdy Republika się rozrastała, utworzono jeszcze dwa inne urzędy, pretora Urbanusa, który zarządzał miastem i pretora Peregrinusa, który zajmował się sprawami nieobywateli. Po utworzeniu tych urzędów pierwsi pretorzy stali się znani jako konsulowie. W miarę rozwoju Republiki powoływano kolejnych pretorów, którzy zarządzali nowo nabytymi prowincjami. W miejsce pretorów cesarze powoływali legatów, którzy byli gubernatorami prowincji, z wyjątkiem prowincji afrykańskiej. Praetorzy miejscy i zagraniczni zachowali swoje funkcje, ale stali się mianowanymi przez cesarza urzędnikami, a ich władza została jeszcze bardziej ograniczona przez utworzenie gwardii pretoriańskiej i vigiles, z których obie były dowodzone przez prefekta podlegającego cesarzowi. Kohorty miejskie były dowodzone przez pretora miejskiego, który w czasach cesarstwa funkcjonował mniej więcej jak burmistrz Rzymu.