Retrospektywa
Historia Austrii charakteryzuje się długim okresem monarchii, w szczególności monarchii Habsburgów. W okresie monarchii austro-węgierskiej (od 1867 r.) nastąpił wzrost klasy średniej, pojawiły się początki parlamentaryzmu, powstały partie, a w 1907 r. wprowadzono powszechne prawo wyborcze dla mężczyzn (kobiety otrzymały prawo wyborcze w Austrii dopiero w 1918 r.).
Po I wojnie światowej (1914 – 1918) cesarstwo podzieliło się na poszczególne państwa narodowe, powstała I Republika (1918 – 1938) o nazwie Austria. W 1920 r. powstała austriacka konstytucja i odbyły się pierwsze wybory powszechne. W ich wyniku w parlamencie reprezentowane były: Partia Chrześcijańsko-Społeczna, Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Niemieckiej Austrii oraz niemieckie partie nacjonalistyczne. Rząd utworzyła Partia Chrześcijańsko-Społeczna, socjaldemokraci byli w opozycji. Po coraz większym zaostrzeniu poglądów politycznych między politykami chadecji a socjaldemokratami, w 1934 roku za rządów kanclerza federalnego Engelberta Dollfußa dokonano rekonfiguracji struktury demokratycznej, tworząc państwo o strukturach autorytarnych: rząd otrzymał władzę absolutną i dopuszczono tylko jedną partię – Front Ojczyzny. Ta forma rządów nie była jednak w stanie przetrwać pod naporem rodzącego się w Niemczech i Austrii narodowego socjalizmu. Mimo prób zagwarantowania Austrii niepodległości, 12 marca 1938 roku kraj ten został przyłączony do hitlerowskich Niemiec. Miesiąc później ogólnonarodowe referendum – przeprowadzone przez narodowych socjalistów pod naciskiem ludności – potwierdziło ten fakt przytłaczającą większością głosów.
Druga Republika
Po II wojnie światowej przywrócono konstytucję z 1920 roku i Austria odzyskała swoje granice sprzed 1938 roku. W 1945 r. odbyły się już wolne wybory powszechne, w których zwyciężyła Austriacka Partia Ludowa (ÖVP), następczyni Partii Chrześcijańsko-Społecznej.
Pierwsze lata II Republiki charakteryzowały się odbudową. Do 1955 roku kraj był rządzony przez czterech okupacyjnych mocarstw alianckich (Wielka Brytania, Francja, Związek Radziecki, Stany Zjednoczone) we współpracy z rządem. Na mocy traktatu państwowego podpisanego w 1955 r. Austria odzyskała suwerenność państwową, a mocarstwa okupacyjne opuściły kraj. W traktacie tym Austria zobowiązała się do bezterminowej neutralności, co do dziś jest zapisane w konstytucji. Aż do upadku muru berlińskiego w 1989 roku Austria pełniła w sprawach zagranicznych funkcję pomostu lub bufora między Europą Zachodnią a państwami bloku wschodniego.
Po II wojnie światowej austriacka polityka wewnętrzna była kształtowana przez dwie główne partie, ÖVP i Partię Socjaldemokratyczną (SPÖ), a także przez organy partnerstwa społecznego (izby, związki zawodowe). Włączenie partnerów społecznych do decyzji politycznych prowadziło do szerokiego konsensusu we wszystkich ważnych kwestiach społeczno-politycznych i gospodarczych. Z jednej strony odzwierciedlało się to w bardzo stabilnych stosunkach pracy, z drugiej jednak strony system ten był krytykowany jako kłopotliwy, a nawet niedemokratyczny.
Dnia 7 lipca 1989 r. Austria złożyła wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej (UE). W dniu 12 czerwca 1994 r. odbyło się narodowe referendum w sprawie przystąpienia: 66% austriackiego elektoratu głosowało za. Austria przystąpiła do UE 1 stycznia 1995 r. (ustawa o przystąpieniu Austrii do Unii Europejskiej – traktat akcesyjny UE). W Austrii jest to postrzegane jako jedno z najważniejszych wydarzeń politycznych w II Republice.
Zmiany społeczno-polityczne lat 80-tych i 90-tych, np. wraz z nowymi ruchami społecznymi, takimi jak „ruch pokojowy” i „ruch antynuklearny”, doprowadziły do ożywienia systemu partyjnego. Pojawiły się nowe partie, takie jak Zieloni, Forum Liberalne i NEOS – Nowa Austria. Partia Wolności Austrii (FPÖ) była również w stanie stale zwiększać swój udział w głosowaniu od 1986 roku.
Sytuacja obecna
W ostatnich wyborach powszechnych 29 września 2019 roku głosowało 75,6% wyborców, co stanowi 4,4% procent mniej niż w 2017 roku. Najwięcej głosów otrzymała ÖVP z 37,5%. Fore szczegóły proszę zobaczyć tutaj.
|
ÖVP – Nowa Partia Ludowa (dawniej: Austriacka Partia Ludowa) |
37,5 % |
| SPÖ – Socjaldemokratyczna Partia Austrii |
21,2 % |
| FPÖ – Wolnościowa Partia Austrii |
16,2 % |
| Partia Zielonych |
13,9 % |
| NEOS – Nowa Austria i Forum Liberalne |
8,1 % |
.