UPDATED 3RD MARCH 2021
Masz pytania dotyczące nowych szczepionek COVID-19 i swojej alergii? Przygotowaliśmy listę najczęściej zadawanych pytań wraz z odpowiedziami opracowanymi z pomocą naszego panelu klinicznego oraz członków Brytyjskiego Towarzystwa Alergii i Immunologii Klinicznej.
W chwili obecnej istnieją trzy szczepionki dopuszczone do obrotu w Wielkiej Brytanii, Szczepionka firmy Pfizer/BioNTech i szczepionka firmy AstraZeneca oraz szczepionka firmy Moderna
Można uzyskać dostęp do ulotki informacyjnej dla pacjenta dotyczącej szczepionki Pfizer/BioNTech COVID-19 szczepionki Ulotka informacyjna dla pacjenta jest dostępna tutaj
Informacje dla pracowników służby zdrowia są dostępne tutaj
Można uzyskać dostęp do szczepionki AstraZeneca Ulotka informacyjna dla pacjenta jest dostępna tutaj
Informacje dla pracowników służby zdrowia są dostępne tutaj
Zielona Księga zawiera najnowsze informacje na temat szczepionek i procedur szczepień, dotyczących chorób zakaźnych, którym można zapobiegać za pomocą szczepionki w Wielkiej Brytanii. Najnowsza aktualizacja dotycząca szczepień przeciwko COVID-19 została wydana 12 lutego 2021 r. i można ją znaleźć tutaj.
Szczepionka Moderna została zatwierdzona do stosowania 8 stycznia 2021 roku
Dostęp do ulotki informacyjnej dla pacjenta dotyczącej szczepionki Moderna można uzyskać tutaj
Informacje dla pracowników służby zdrowia są dostępne tutaj
Dalsze przydatne zasoby
AllergyWise dla lekarzy pierwszego kontaktu i pielęgniarek praktykujących oraz pracowników służby zdrowia
Pracownicy służby zdrowia i pielęgniarki praktykujące
Ten internetowy kurs e-lerningowy jest przeznaczony dla lekarzy pierwszego kontaktu i pielęgniarek praktykujących
.Ten internetowy kurs e-learningowy został zaprojektowany, aby zapewnić lekarzom pierwszego kontaktu, pielęgniarkom praktykującym i pracownikom służby zdrowia, którzy spotykają się z pacjentami twarzą w twarz, wszystko, co muszą wiedzieć o tym, jak wspierać pacjentów i ich rodziny, zarówno w przypadku postawienia diagnozy ciężkiej alergii, jak i wspierania długoterminowej opieki nad pacjentem. Przeczytaj więcej
Profesjonaliści opieki zdrowotnej
Ten internetowy kurs e-learningowy został zaprojektowany jako kurs 'train the trainer’ dla trenerów pierwszej pomocy, pielęgniarek środowiskowych i pielęgniarek szkolnych odpowiedzialnych za szkolenie innych. Czytaj więcej
Anafilaksja: The Facts Przeczytaj nasz arkusz informacyjny na temat anafilaksji
Badania i analizy
Szczepionka przeciwko koronawirusowi – tygodniowe podsumowanie raportowania żółtych kart
Proszę o pomoc w dalszym udzielaniu bezcennego wsparcia i porad
CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA
Jestem uczulony na penicylinę. Czy mogę zaszczepić się szczepionką COVID-19?
Tak, uczulenie na penicyliny nie jest przeciwwskazaniem do podania szczepionki COVID-19 lub szczepionki Moderna firmy Pfizer/BioNTech lub AstraZeneca
Jeśli w przeszłości występowała u Pana/Pani anafilaksja o natychmiastowym początku na wiele klas leków lub niewyjaśniona anafilaksja – proszę zapoznać się również z dodatkowymi informacjami na końcu tych często zadawanych pytań.
Wystąpiła u mnie reakcja alergiczna na pierwszą dawkę szczepionki COVID-19. Czy nadal powinienem otrzymać drugą dawkę?
Brytyjskie Towarzystwo Alergii i Immunologii Klinicznej (BSACI) poinformowało, że osoby, u których wystąpiła reakcja na pierwszą dawkę szczepionki COVID-19, mogą otrzymać drugą dawkę szczepionki.
W Zielonej Księdze znajduje się schemat postępowania z pacjentami, u których wystąpiła reakcja alergiczna na pierwszą dawkę szczepionki COVID-19.
Mam alergię na lateks. Czy strzykawka ze szczepionką będzie zawierać lateks?
Nie, według producenta ani fiolka ze szczepionką Pfizer/BioNTech COVID-19, ani fiolka ze szczepionką AstraZeneca lub Moderna nie zawiera lateksu.
Szczepionka Pfizer/BioNtech jest dostarczana w fiolkach, które mają korek wykonany z Bromobutylu. Jest to syntetyczna forma gumy, która nie zawiera suchej naturalnej gumy (lateksu). Firma Pfizer potwierdziła, że lateks nie jest w ogóle stosowany w surowcach używanych do produkcji szczepionki.
Szczepionka firmy AstraZeneca jest dostarczana w fiolkach, które mają korek wykonany z halobutylu, który jest również syntetyczną formą gumy, która nie zawiera suchej gumy naturalnej (lateksu)
Szczepionka firmy Moderna jest dostarczana w fiolkach, które nie zawierają suchej gumy naturalnej (lateksu)
Ważne jest, aby poinformować pracownika służby zdrowia o alergii na lateks, aby mógł on upewnić się, że podczas leczenia nie stosuje żadnych produktów zawierających lateks.
Mam silną alergię pokarmową. Czy to oznacza, że nie mogę zaszczepić się szczepionką COVID-19?
Najnowsze informacje zawarte w Zielonej Księdze stanowią:-
W wyniku ścisłego nadzoru krajowego MHRA nie zaleca już, aby osoby, u których w przeszłości wystąpiła anafilaksja na jakąkolwiek szczepionkę, lek lub żywność, nie otrzymywały szczepionki. Każdy z wcześniejszą historią reakcji alergicznych na składniki szczepionki nie powinien jej otrzymać, ale osoby z innymi alergiami (takimi jak alergia pokarmowa) mogą teraz otrzymać szczepionkę.
Jeżeli w przeszłości wystąpiła u Pani anafilaksja o natychmiastowym początku na wiele klas leków lub niewyjaśniona anafilaksja – proszę zapoznać się również z dodatkowymi informacjami na końcu tych najczęściej zadawanych pytań.
Mam alergię na jajka. Czy szczepionki COVID-19 zawierają jajko i czy można je bezpiecznie stosować?
Żadna ze szczepionek Pfizer/BioNTech, AstraZeneca lub Moderna nie zawiera białek jajka i żadna ze szczepionek nie jest przeciwwskazana w alergii na jajko.
Mam alergię na roztocza kurzu domowego. Czy mogę otrzymać szczepionkę COVID-19?
Tak, uczulenie na aeroalergeny takie jak roztocza kurzu domowego, pyłki roślin lub alergeny zwierząt nie stanowi przeciwwskazania do podania szczepionki Pfizer/BioNTech lub AstraZeneca COVID-19 lub szczepionki Moderna.
Jaki odsetek populacji zwykle ma ciężką reakcję na szczepionkę?
Wiele powszechnych działań niepożądanych szczepień, takich jak miejscowy ból i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia lub objawy grypopodobne, można pomylić z alergią. Nie są one powodem do unikania szczepionki COVID-19 lub szczepionki Moderna firmy Pfizer/BioNTech lub AstraZeneca.
Szerokie reakcje alergiczne na szczepionki COVID-19 występują bardzo rzadko. MHRA stale monitoruje zgłoszenia niepożądanych reakcji na szczepionki za pośrednictwem programu żółtych kart i publikuje regularnie aktualizowany raport na temat reakcji na szczepionkę COVID-19, który można znaleźć tutaj
Czytałam, że składniki glikol polietylenowy (PEG) i polisorbat 80 znajdują się w niektórych szczepionkach. Jak rzadko można mieć na nie alergię i czy są one zawarte we wszystkich szczepionkach COVID-19?
Szczepionki mRNA Pfizer BioNTech i Moderna zawierają glikol polietylenowy (PEG). PEG (znane również jako makrogole) są grupą znanych alergenów powszechnie występujących w lekach, wielu produktach gospodarstwa domowego i kosmetykach. Do leków zawierających PEG należą niektóre tabletki, środki przeczyszczające, zastrzyki steroidowe typu depot oraz niektóre preparaty stosowane podczas kolonoskopii. Znana alergia na PEG jest rzadka, ale mogłaby stanowić przeciwwskazanie do otrzymania tej szczepionki. (Sellaturay P et al, 2020). Nie jest jasne, czy PEG jest jedyną przyczyną reakcji alergicznych u pacjentów z ogólnoustrojowymi objawami alergicznymi po podaniu pierwszej dawki szczepionki Pfizer-BioNTech.
Zgłaszana do tej pory częstość anafilaksji po szczepionce AstraZeneca jest zgodna z oczekiwaną częstością anafilaksji po szczepionkach innych niż COVID. Szczepionka firmy AstraZeneca nie zawiera PEG, ale zawiera pokrewny związek o nazwie polisorbat 80. Niektóre osoby z alergią na PEG mogą być również uczulone na polisorbat 80. Jednakże polisorbat 80 jest szeroko stosowany w lekach i żywności, i jest obecny w wielu lekach, w tym w preparatach przeciwciał monoklonalnych. Niektóre szczepionki przeciwko grypie podawane we wstrzyknięciach (w tym główna szczepionka stosowana u osób w wieku powyżej 65 lat) zawierają polisorbat 80. Osoby, które tolerowały zastrzyki zawierające polisorbat 80 (takie jak niektóre szczepionki przeciwko grypie), prawdopodobnie będą tolerować szczepionkę firmy AstraZeneca
Czy pacjenci, którzy nie mają przy sobie adrenaliny i mieli wcześniej łagodne do umiarkowanych reakcje na żywność lub leki, nadal mogą otrzymać szczepionkę COVID-19?
Tak, nie ma potrzeby unikania szczepionki Pfizer/BioNTech COVID-19 lub szczepionek AstraZeneca lub Moderna, jeśli u pacjenta wystąpiła łagodna do umiarkowanej reakcja na żywność lub zidentyfikowany lek.
Jeżeli w przeszłości wystąpiła u Pani/Pana anafilaksja o natychmiastowym początku na wiele klas leków lub niewyjaśniona anafilaksja – proszę zapoznać się z dodatkowymi informacjami na końcu tych często zadawanych pytań.
Czy istnieje zwiększone ryzyko dla pacjentów z astmą związane z podaniem szczepionki COVID-19?
Nie, nie istnieje. Jednak ważna jest dobra kontrola astmy w tygodniach poprzedzających szczepienie (tak jak w przypadku wszystkich innych szczepionek).
Czy osoby z anafilaksją na jad w wywiadzie mogą zaszczepić się szczepionką COVID-19?
Tak, alergia na jad nie jest przeciwwskazaniem do podania szczepionki Pfizer/BioNTech lub szczepionek AstraZeneca lub Moderna COVID-19.
Wcześniej wystąpiła u mnie anafilaksja o natychmiastowym początku na pokarm/identyfikowany lek. Czy mogę zaszczepić się szczepionką COVID-19?
Najnowsze informacje zawarte w Zielonej Księdze mówią, że szczepienie może przebiegać normalnie u osób, które miały:- –
- poprzednią reakcję alergiczną (w tym anafilaksję) na pokarm, użądlenie owada i większość leków (w przypadku gdy zidentyfikowano czynnik wyzwalający)
- rodzinny wywiad w kierunku alergii
- poprzednią nieukładową reakcję na szczepionkę
- nadwrażliwość na niesteroidowe leki przeciwzapalne np.np. aspiryna, ibuprofen
- mastocytoza
Jeśli w przeszłości występowała u Pana/Pani anafilaksja o natychmiastowym początku na wiele klas leków lub niewyjaśniona anafilaksja – proszę zapoznać się również z dodatkowymi informacjami na końcu tego FAQs.
Wcześniej wystąpiła u mnie anafilaksja na szczepionkę. Czy mogę zaszczepić się szczepionką COVID-19?
Najnowsze informacje zawarte w Zielonej Księdze zalecają podjęcie szczególnych środków ostrożności u osób, u których w przeszłości wystąpiła anafilaksja na szczepionkę, wstrzyknięty preparat przeciwciała lub lek, który może zawierać PEG (np. wstrzyknięcie steroidu depot, środek przeczyszczający). Jeżeli jednak anafilaksja wystąpiła po szczepionce, która nie zawierała polisorbatu 80, nie ma przeciwwskazań do podania szczepionki Covid.
- przedyskutować z alergologiem i rozważyć możliwość uczulenia na PEG
- rozważyć obserwację przez 30 minut w przypadku szczepienia (patrz środki ostrożności)
- niektórzy pacjenci mogą odnieść korzyść z leczenia wstępnego lekami przeciwhistaminowymi, Jednak może to zamaskować początkowe objawy reakcji
Pacjenci z nierozpoznaną alergią na PEG często mają w wywiadzie anafilaksję o natychmiastowym początku, niewyjaśnioną anafilaksję lub anafilaksję na wiele klas leków lub niewyjaśnioną anafilaksję. Osoby takie nie powinny być szczepione szczepionką BioNTech firmy Pfizer, chyba że za fachową poradą specjalisty alergologa. Szczepionka firmy AstraZeneca może być stosowana jako alternatywa (chyba że istnieją inne przeciwwskazania), szczególnie jeśli osoby te wcześniej tolerowały szczepionkę przeciwko grypie podawaną w iniekcji. Szczepionka powinna być podawana w miejscu z pełnym zapleczem reanimacyjnym (np. w szpitalu) i zalecany jest 30-minutowy okres obserwacji.
Mam alergię na alfa-gal i reaguję na leki zawierające żelatynę. Czy w szczepionkach COVID-19 znajduje się żelatyna?
Nie. Składniki każdej szczepionki są wymienione w karcie informacyjnej dla pacjenta, z którą należy się zapoznać przed szczepieniem. W szczepionkach Pfizer/BioNTech, AstraZeneca lub Moderna nie ma żelatyny.
Jestem uczulony na wszystkie ryby i czytałem, że w niektórych szczepionkach stosowany jest skwalen, który pochodzi z oleju z wątroby rekina. Czy szczepionki COVID-19 zawierają skwalen i czy stanowi on dla mnie zagrożenie?
Ma Pani rację, że skwalen jest stosowany w niektórych szczepionkach. Jest to wysoko oczyszczony tłuszcz, który nie zawiera białek powodujących reakcję alergiczną. Nie uważa się, aby stanowił on jakiekolwiek ryzyko dla pacjentów z alergią na ryby.
Ani szczepionki Pfizer/BioNTech, ani AstraZeneca czy Moderna nie zawierają skwalenu i nie ma powodu podejrzewać, że mogłyby one powodować jakiekolwiek problemy dla osoby uczulonej na ryby.
Mam alergię pokarmową i noszę przy sobie automatyczne wstrzykiwacze adrenaliny. Czy na wszelki wypadek powinienem je zabrać na wizytę uodporniającą?
Wszystkie osoby, które noszą przy sobie adrenalinę, powinny zabrać ze sobą dwa autowstrzykiwacze, gdziekolwiek się udają. Anafilaksja po szczepionce jest niezwykle rzadka. Wytyczne dotyczące zdrowia publicznego wymagają, aby każda osoba odpowiedzialna za podawanie szczepionki przeszła szkolenie w zakresie postępowania w przypadku anafilaksji.
Protokół postępowania w przypadku anafilaksji oraz zestaw anafilaktyczny zawierający adrenalinę muszą być zawsze dostępne podczas podawania szczepionek.
Czy w związku z tym, że opracowywane są inne nowe szczepionki przeciwko COVID-19, jest powód, aby czekać na inną szczepionkę? Czy inne szczepionki będą odpowiednie dla osób z alergiami?
W trakcie opracowywania jest wiele szczepionek COVID-19, z których kilka znajduje się w końcowej fazie badań i prawdopodobnie będzie dostępnych w ciągu najbliższych miesięcy. Każda szczepionka jest inna i wykorzystują one różne technologie. Dopóki szczepionka nie zostanie zatwierdzona, nie będziemy dokładnie wiedzieć, jakie są jej składniki, dlatego nie można wypowiadać się na temat ich bezpieczeństwa lub braku bezpieczeństwa dla osób ze szczególnymi alergiami.
Przed poddaniem się jakiemukolwiek szczepieniu ważne jest, aby pacjent otrzymał do przeczytania ulotkę informacyjną dla pacjenta. Zawiera ona istotne informacje na temat tego, kto powinien otrzymać szczepionkę, a także pełną listę składników.
Informacje dodatkowe
W Zielonej Księdze Brytyjskie Towarzystwo Alergii i Immunologii Klinicznej (BSACI) zaleciło specjalne środki ostrożności dla osób, które mają:
- historię natychmiastowej anafilaksji na wiele, różnych klas leków, z niezidentyfikowanym czynnikiem wyzwalającym (może to wskazywać na alergię na PEG)
- historię anafilaksji na szczepionkę, wstrzyknięty preparat przeciwciała lub lek, który prawdopodobnie zawiera PEG (np.np. wstrzyknięcie steroidu depot, środek przeczyszczający)
- historia anafilaksji idiopatycznej
Pacjenci z nierozpoznaną alergią na PEG często mają w wywiadzie anafilaksję o natychmiastowym początku-niewyjaśnioną lub anafilaksję na wiele klas leków lub niewyjaśnioną anafilaksję. Osoby takie nie powinny być szczepione szczepionką BioNTech firmy Pfizer, chyba że za fachową poradą specjalisty alergologa. Szczepionka firmy AstraZeneca może być stosowana jako alternatywa (chyba że istnieją inne przeciwwskazania), szczególnie jeśli osoby te wcześniej tolerowały szczepionkę przeciwko grypie podawaną w iniekcji. Szczepionka powinna być podawana w miejscu z pełnym zapleczem reanimacyjnym (np. w szpitalu) i zalecany jest 30-minutowy okres obserwacji
.