Wczesnym popołudniem 11 marca 2011 r. Japonią wstrząsnęło trzęsienie ziemi o sile 9,0 magnitudy, które spowodowało rozległe zniszczenia we wschodnim regionie przybrzeżnym kraju. Trzęsienie ziemi było tak silne, że przesunęło Honshu, największą wyspę Japonii, o 2,4 metra na wschód i przesunęło Ziemię względem jej osi o około 10 do 25 centymetrów.
Funkcja tsunami, która po nim nastąpiła, zdewastowała przybrzeżne obszary Tohoku i południowego Hokkaido i pochłonęła większość z 15 848 ofiar śmiertelnych. Po potężnym trzęsieniu ziemi i tsunami, awaria w elektrowni jądrowej Fukushima została zgłoszona jako potencjalne zagrożenie zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. Z czasem Międzynarodowa Skala Zdarzeń Jądrowych została podniesiona do poziomu 7, najwyższego poziomu.
Wielkie trzęsienie ziemi we wschodniej Japonii przetestowało możliwości i rolę nowo utworzonego Wydziału Bezpieczeństwa Zdrowotnego i Sytuacji Kryzysowych w Biurze Regionalnym Zachodniego Pacyfiku Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Od samego początku katastrofy, we współpracy z rządem Japonii, WHO wykorzystała swoją globalną sieć do komunikacji i koordynacji zbierania informacji, oceny ryzyka dla zdrowia publicznego oraz udzielania porad w zakresie zdrowia publicznego.
.